Leżakowanie w beczkach... jak wpływa na whisky?

Trunek zamknięty w najpiękniejszym szkle nie odda tyle indywidualnego charakteru, co odpowiednio leżakowane whisky.

Beczki odgrywają kluczową rolę w procesie produkcji whisky, wpływając zarówno na smak, aromat, jak i charakter tego szlachetnego trunku. Szacuje się, że ok 75% końcowego smaku whisky pochodzi z beczki. Wybór odpowiedniej beczki to jeden z najważniejszych etapów w tworzeniu tego złocistego trunku, co sprawia, że cały proces jest połączeniem sztuki i nauki.

Natura i unikalność

Najczęściej whisky leżakuje się w beczkach wykonanych z drewna dębowego, sporadycznie spotkać się można z innymi rodzajami drewna (np. klonem). Drewno dębowe jest szczególnie cenione ze względu na swoje właściwości, takie jak zdolność do przepuszczania tlenu i usuwania niechcianych substancji, co wpływa korzystnie na jakość destylatu.

Podczas leżakowania w beczkach, whisky poddawana jest procesowi starzenia, w trakcie którego następuje wymiana substancji między alkoholem a drewnem. To właśnie ta interakcja nadaje trunkowi charakterystyczny kolor, bogaty bukiet aromatyczny oraz unikalny smak. 

Beczki są również ważne dla ewolucji smaku whisky w czasie. Wielu destylatorów stosuje technikę tzw. "double maturation", czyli poddawanie destylatu dwóm różnym rodzajom beczek (najpierw po bourbonie i dalej po winie sherry). Pierwsza beczka nadaje whisky pewne cechy, a druga dodaje kolejne, tworząc złożony i wielowymiarowy profil smakowy.

Oprócz wpływu na sam smak, beczki mają również znaczący wpływ na finisz whisky, czyli odczucie, które pozostaje w ustach po spożyciu. Dobrze dobrane beczki nadają trunkowi długi, zrównoważony finisz, który sprawia, że degustacja staje się pełniejszym doświadczeniem.

Świat zamknięty w butelce

Nie małym zaskoczeniem jest fakt, że beczki do whisky wcale nie powstają w Szkocji. Najczęściej pochodzą z USA (biały dąb amerykański), gdzie wcześniej leżakował w nich bourbon. Spora cześć beczek przywożona jest także z Europy (tradycyjny dąb europejski), po winach sherry czy porto. Japońskie destylarnie wykorzystują także dąb japoński, potocznie nazywany dębem mizunara. Idealnie, jeśli beczka wykonana została min. w 25% z drewna wolnorosnącego i suszonego naturalnie powietrzem. 

Warto podkreślić, że każda beczka ma swoją historię i charakter, wynikającą zarówno z gatunku drewna, jak i poprzednich zawartości. Dlatego wybór beczki do whisky to nie łatwa decyzja - mistrzowie destylacji często sięgają po nietuzinkowe rozwiązania, aby stworzyć whisky, która będzie niepowtarzalna i zachwyci koneserów na całym świecie.

Kiedy rozmiar ma znaczenie

Nie tylko rodzaj drewna z którym whisky ma kontakt wpływa na jej walory. Nie bez znaczenia pozostaje również wielkość beczki. Zasada jest taka - im mniejsze beczka tym reakcja jaka zachodzi między drewnem a destylatem jest intensywniejsza. I w drugą stronę - im beczka większa, tym whisky słabiej będzie reagować z drewnem. Wachlarz pojemności jest tu dość wąski - najczęściej wykorzystuje się beczki ok. 200 litrowe (tzw. American Standard Barrels) lub 250 litrowe (Hogsheads). Dość często spotykane są również beczki po sherry o pojemności ok. 500 litrów (tzw. Butt).

Warto też wiedzieć, że do samego finiszowania, whisky przelewana jest do sporo mniejszych beczek, np. 50 litrowych Octave czy nieco większych (125 l) Quarter Cask.

Więcej na temat produkcji i fenomenu whisky dowiecie podczas Poznań Whisky Festival!